Philippe SAMYN en VENNOTEN
K-Tower: luxueus wonen op hoog niveau aan de Leie
De inplanting van de K-Tower
In Kortrijk waar je amper hoogbouw aantreft, verrijst de nieuwe K-Tower – haaks met de Leie – op de site van het Sint-Amandscollege binnen de Kortrijkse ring, De oorspronkelijke collegetoren die in 1960 is gebouwd als internaat stond al jaren leeg. In 2005/2006 schreef het Stadsontwikkelingsbedrijf Kortrijk een wedstrijd uit voor de herbestemming en renovatie van de schoolgebouwen. Uit een grondige analyse van de situatie bleek dat de toren vol asbest zat en moest gesloopt worden. Alleen de sokkel kon behouden blijven.
Het belang van de verticale ontwikkeling van steden
Tien jaar later kon ingenieur-architect Philippe Samyn die de wedstrijd won, zijn visie in het K-toren project kwijt. Architecten- en ingenieursbureau Samyn & Partners neemt reeds meer dan 30 jaar een prominente plaats in binnen het Belgische en internationale architectuurlandschap. Het woord ‘oeuvre’ mag men zeker aanwenden om het geheel van Samyn zijn innovatieve creaties te omschrijven. Zo ontwikkelde de ingenieur-architect op de complexe site in de Wetstraat de nieuwe hoofdzetel van de Europese Raad en de Raad van de Europese Unie in Brussel, een imposant bouwwerk met internationale allure. Het ArcelorMittal onderzoekscentrum in Zelzate, een parel van een gebouw, is eveneens van zijn hand. Ook met residentiële projecten wil architect Samyn de ambitie handhaven om elegante gebouwen te bedenken. Getuige hiervan is het renovatieproject van 150 wooneenheden in de Miniemenwijk in Brussel. En nu is er de K-Tower waarmee architecten- en ingenieursbureau Samyn & Partners de vitaliteit en de creativiteit van de regio benadrukken. Het is een bouwproject van Van Roey Vastgoed en Koramic Real Estate. Verticale ontwikkeling van steden is een van de pijlers voor het urbanisme van de toekomst om natuur- en landbouwgebied te bewaren. “Ik kan eender waar bouwen”, zegt architect Philippe Samyn “maar het is belangrijk om na te gaan wat de bouwplek kan verdragen, aanvaarden, toelaten, aanmoedigen. Iedere site heeft zijn eigen kenmerken. Dat zijn de groenten voor de soep die ik kook. Ik roer in de pot en het uiteindelijk resultaat moet kloppen met de smaakverwachtingen van de bouwheer. De kwaliteiten van de bouwplek, de lichtinval, de geluids- en luchtpollutie zijn allemaal factoren die een grote rol spelen bij het maken van de plannen. Ik ben intussen zo maniakaal geworden dat ik de luchtkwaliteit, het fijnstof dat in de lucht hangt, laat meten op de plek waar gebouwd zal worden.” ‘Gezond bouwen’ is voor architecten- en ingenieursbureau Samyn & Partners een voorwaarde. “Mijn eerste gebouwen zijn nu 40 jaar oud en ze zien er nog goed uit. Ik ben fier op mijn werk omdat ik nog nooit, na al die jaren, te horen kreeg dat een bouwproject lekken of andere mankementen vertoont.”
De K-Tower: een nieuwe standaard qua eigentijds wonen in de stad
De 66,2 meter hoge woontoren, bestaande uit 64 luxe-appartementen en een exclusief penthouse, laat minstens twee oriënteringen voor elke wooneenheid en grote afwisselende terrassen toe. Rond een centrale kern die voorbehouden is voor de verkeersstromen en technieken bevinden zicht de 19 verdiepingen. Tot de 10de verdieping zijn de appartementen onderverdeeld in woonunits met 1 en 2 slaapkamers. De hogere verdiepingen hebben XL-appartementen met 3 of 4 slaapkamers. Deze indeling is flexibel opgevat zodat er per verdieping ook appartementen konden samengevoegd worden. De kers op de taart is het penthouse op de bovenste verdieping dat een volledige verdieping inneemt en omringd is door terrassen. Je hebt er een uitzonderlijk 360° panoramisch vergezicht. Alle appartementen zijn met ruime, snelle liften bereikbaar. Ondergronds zijn er autostaanplaatsen, garageboxen, fietsstallingen en individuele bergingen. Ook de nodige energievoorzieningen voor elektrische fietsen en wagens staan ter beschikking van de bewoners. Om het wooncomfort en rust van de bewoners te garanderen besteedt architect Samyn bijzondere aandacht aan akoestiek, brand- en inbraakbeveiliging en toegangscontrole. De spatieuze inkomhal van de K-Tower neemt de volledige gelijkvloerse verdieping in. Een volledige binnenwand zal één kleurrijke compositie vormen. Er komt een spiegelplafond en donkergrijze vloer.
De vorm
Door zijn rechthoekige basis geeft de nieuwe toren, die oostelijk van de behouden collegetoren sokkel is geplaatst naast het Albertpark, een rijzige indruk en werpt die slechts een beperkte schaduw op de omgeving. De brede zijden met oost-west oriëntering kijken uit over de Leie met haar prachtig vernieuwde boorden, bruggen en wijde omgeving. De slanke zuidelijke gevel geniet van een zicht op het historisch centrum van de stad.De visuele slankheid van de toren wordt nog benadrukt door de lichtgevende uitstraling van zijn schil in witte staalplaat, roestvrijstaal, glas met een hoge kleurweergave-index en spiegels. Dit geheel zorgt voor veel licht in het gebouw en op de terrassen en beïnvloedt het kinetisch beeld van de toren dat steeds verschillend is afhankelijk van het uur van de dag en het jaargetijde.
De gevel: poëtische popularisering
De grote gevels van de toren vormen een compositie van aparte canvassen, een soort georganiseerd patchwork van levende kleuren met witte panelen, panelen van glas, spiegels en Inox of galva gemoffeld staal, het duurzaamste materiaal dat er bestaat. De afwisseling van gesloten delen en uitgekiende gekadreerde openingen in de gevel geeft het geheel een zekere dynamiek. “De gevel moet robuustheid en variatie uitstralen. Wanneer er toch eens een paneel zou moeten vervangen worden, mag dit op het eerste gezicht niet meteen zichtbaar zijn en het geheel niet verstoren”, benadrukt Philippe Samyn. De dubbelhoge terrassen – de “nesten” zoals Philippe Samyn ze noemt – zijn een unieke troef van de nieuwe toren. Ze zijn ruim opgevat en verspringen over elke bouwlaag, zodat voor alle bewoners zowel het licht als het zicht op elk moment optimaal gevrijwaard blijven. De gevel is doordacht tot in de puntjes. Alle externe zonneweringen van de K-Tower moeten op instructie van Philippe Samyn dezelfde zijn. Tot zelfs de binnenvoering toe van de overgordijnen die de bewoners zullen gebruiken, moet in dezelfde kleur komen. “This is the result of my guts”, zegt Samyn. “Ik ben een architect van de ‘klassieke stempel’ qua tekenwerk. Proporties, verhoudingen, ritmes zijn eeuwige dingen; een beetje zoals in de muziek. Mijn gevels zijn geschreven als partituren.”
Psychologie van de ruimte: van leegte tot kleur
“Opdrachtgevers geven tegenwoordig liever geld uit aan comfort dan aan ruimte”, zegt ingenieur-architect Samyn. “Ze onderschatten de waarde van ruimte. Architecten worden daardoor serieus beïnvloed. Ik kies voor grote ruimten boven comfort.” “En een architect is geen artiest”, gaat Philippe Samyn verder. “Ik ‘speel’ de artiest, maar houd altijd rekening met de bouwkundige elementen. Een architect beheerst de discipline van de leegte. Hij geeft dimensies aan de leegte. Dat is tegelijkertijd een ongelofelijk krachtig en fundamenteel iets. Al de rest delen we met andere ambachten zoals schrijnwerkers, kunstenaars: het bouwen op zich, de omhullende elementen, de vensters, enz. Mijn projecten zijn globaalontwerpen. Het gaat over bouwfysica.”Architecten- en ingenieursbureau Samyn & Partners gebruikt materialen zoals in de natuur. Wit, zwart, zuiver en puur grijs. Hier komt Samyns ‘verhaal van de pure grijzen’, The Greys, naar voren. “Deze pure grijzen, heeft Samyn bij Sigma Coatings, toen dochteronderneming van Petrofina, dankzij voormalig CEO François Cornélis gekregen. Philippe Samyn: “De eerste toepassing werd voor het kasteel van Hendrick Segers te Malderen gebruikt. Toen hij de eerste monsters zag, riep hij uit: ‘Maar dit zijn kleurspiegels!’ En hij had gelijk! Sindsdien gebruik ik die pure grijzen in al mijn projecten, als kleurspiegels inderdaad. Dit verhindert me nochtans niet om aan de materialen in hun eigen kleur te denken. De gevel van mijn volgend sociaal project ga ik met bladgoud bewerken. Noteer dat maar!”
Over architecten- en ingenieursbureau Samyn & Partners
Gentenaar Philippe Samyn was al op jonge leeftijd geïnteresseerd in kunst, architectuur, wetenschap en technologie. Hij studeerde in 1971 af als burgerlijk bouwkundig ingenieur aan de ULB. In 1973 behaalde hij een M.Sc. aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) en in 1985 een postgraduaat in bedrijfskunde aan het Solvay-instituut en het diploma van architect van de staatsjury. In 1999 promoveerde hij tot doctor in de toegepaste wetenschappen aan de Université de Liège. Hij startte als architect en raadgevend ingenieur in 1972 en richtte in 1980 Philippe Samyn & Partners op.
Tekst: Edith Vervliet
Foto’s: Quentin Olbrechts