Crahay & Jamaigne
Perfect in harmonie met de natuur
In het landelijke Sorinne-la-Longue – ergens tussen Marche en Namen – bouwde een muzikaal gezin een plekje in harmonie met de natuur. Ondanks de steile hellingsgraad van het terrein en de ligging vlak naast een weg. De eigenaars vonden het architectenbureau Crahay & Jamaigne via één van hun projecten in het verderop gelegen Bouge. De vraag aan de architecten: ontwerp ons huis met zicht op een mooi stukje bosrijke grond. Geen atypische vraag, maar wel een hele uitgebreide: in het huis moest onder andere plaats zijn voor een professionele muziekruimte, een speelruimte voor de kinderen en een opslagplaats voor een boot die toegankelijk moet zijn met een aanhangwagen. Alstublieft.
Om de steile helling op te vangen en het hoogteverschil tussen het keldergedeelte en woongedeelte tot één niveau te beperken, bouwden Crahay & Jamaigne eerst een betonnen sokkel. Daarop zetten ze dan een lichte structuur in hout en staal. Het gebruikte systeem is het zogenaamde CLT (cross laminated timber). Dat zijn gelijmde gelamineerde houten panelen die kant-en-klaar uit het atelier van Compagnons Charpentiers komen. De panelen passen perfect in de lichtmetalen structuur die een minimum aan ondersteuning nodig heeft en maximaal plaats laat voor beglazing.
De noordgevel is volledig opgetrokken uit glas. Zo heb je op elk moment zicht op de prachtige vallei. Aan de zuidkant – de straatkant – wilde het architectenduo veel warm daglicht binnenhalen, maar tegelijk zorgen voor voldoende privacy. Op ooghoogte voorzagen ze daarom enkele grote openingen. Door tussen het woongedeeelte op straatniveau en de lager gelegen parking ook een vide te voorzien, creëerden ze extra afstand tot het woongedeelte. Zo zorg je automatisch voor meer privacy.
Een overdekte passerel brengt je van de parkeerplaatsen naar de voordeur. Loop je over de passerel, dan snap je direct ook het nut van de vide: vanop de passerel heb je zicht op een lager gelegen niveau met de slaapkamers.
De structuur van het huis bestaat dus uit verticale en horizontale verlijmde laminaatwandendie verankerd zijn in metalen portieken. Die portieken komen om de vier meter terug om de constructie de nodige stabiliteit te garanderen. De lichte manier van bouwen sluit trouwens perfect aan bij de beperkte mogelijkheden van het steile terrein. Met een traditionele bouwmethode zou het allemaal moeilijker zijn om alle materialen te plaatsen – of om zelfs maar ter plaatse te krijgen. Nu zorgden Crahay & Jamaigne dat alle elementen kant-en-klaar tot op de werf geraakten. In één week monteerden ze het hele huis. Zonder dat ze de weg moesten blokkeren.
Maar dat is niet alles: aangezien de verticale wanden er in se alleen maar zijn om de ruimtes onder te verdelen, biedt het gebouw een enorme flexibiliteit. Vandaag is het huis groot, maar over vijftien jaar – als de kinderen het huis uit zijn –, staat de helft misschien leeg. Daarom dacht het architectenbureau ook na over de modulariteit van het huis en werkten ze bewust in lagen. Door op én onder het straatniveau een ingang te voorzien, kan je op termijn twee afzonderlijke wooneenheden maken. Zo kan je de leeshut bovenaan, waar de eigenaars vandaag muziekworkshops geven, straks perfect omvormen tot slaapkamer. En van de onderste verdieping kan je op termijn een logeerkamer maken. Of aparte leefruimte voor de kinderen. Of zelfs een ruimte die je verhuurt.
De muzikale eigenaars ontvangen nogal wat muzikale gasten in hun huis. En dus was één van de belangrijkste opdrachten van de architecten om muziek- en privégedeelte goed gescheiden te houden. Op het straatniveau fungeert de trappenhal als buffer tussen het muziekatelier en de woonkamer. Dat de slaapkamer van de ouders net onder het muziekatelier is bovendien niet toevallig. Normaal gezien is de kamer van de ouders leeg als er muziek gespeeld wordt en omgekeerd. Tot slot: elke verdieping heeft ook een terras. Op straatniveau kijkt die uit over de vallei. Het privéterras aan de slaapkamer van de ouders ligt vlak aan het bos.
Wie bouwt in harmonie met de natuur, denkt ook aan enkele duurzame ingrepen. Zo zijn de daken klaar voor zonnepanelen en groendaken. Het huis is ook uitgerust met een lucht-water-warmtepomp. De gevel is bekleed met cederhout en zes centimeter vlaswolisolatie bovenop twintig centimeter houtvezelisolatie. En last but not least: driedubbele beglazing. Ook de herkomst is belangrijk: beglazing en structuur komen uit de Oostkantons. Enkel de gelijmde laminaatvloeren zijn van Duitse makelij. En gezien de gebruikte techniek is er geen plafond dat de constructie zoveel mogelijk beperkt tot droge materialen.
Crahay & Jamaigne zijn vereerd dat voor de tweede keer in hun carrière één van hun ontwerpen op de lijst met belangrijke gebouwen tussen 1989 en 2020 komt. De zogenaamde Guide du Patrimoine Luxembourgeois erkende de integratie van een hedendaagse architectuur in de natuur en met respect voor de omgeving. En de muzikale eigenaars? Ook zij genieten elke dag van een prachtig huis met dito uitzicht. Ze schreven zelfs een handgeschreven brief om het architectenduo te complimenteren met hun werk. Opdracht volbracht, heet dat dan.
Tekst: Chantal Ernst
Foto’s: Serge Brison