BIVWAK

In hart van La Cornette, een gehucht van de gemeente Bouillon, verheft de aardkorst zich en maakt op die manier plaats voor een vakantiehuis dat ontworpen is met de natuur en omgeving in het achterhoofd. Inclusief het gevaar op overstromingen.

Van de natuur genieten in een iconisch huis!
Een glooiend terrein aan een beekje in het hart van La Cornette, het piepkleine dorpje in de gemeente Bouilon dat slechts een tiental huizen telt. Dit is het toneel van dit heuse architectonische avontuur. Want op deze door de natuur vormgeven plek wilden de eigenaars hun vakantiehuis bouwen, dat op lange termijn waarschijnlijk hun hoofdverblijf zal worden. Ze klopten aan bij architect Julien Déom van het architectuurbureau Bivwak met een duidelijk doel voor ogen: een bijzondere conceptwoning bouwen die zich ver weg houdt van alle standaarden en clichés… En oh ja, het kan zijn dat een deel van het perceel onder water kan komen te staan.

Deze landschappelijke en topografische beperkingen zullen ongetwijfeld een sterke invloed hebben op het structurele ontwerp van het gebouw. De omringende huizen, bestaande uit typische stenen constructies met zadeldaken, ontmoedigen de eigenaars niet in hun verlangen om in een iconisch huis te wonen. Integendeel! Maar, er zullen dus architectonische risico’s moeten genomen worden, zelfs in die mate dat ze een voorontwerp moesten indienen bij de provincie. Die gaf groen licht voor het experimentele ontwerp dat breekt met de traditionele gebouwen in de buurt. Voorwaarde was wel dat de woning perfect in het landschap past. Zo ontstond het idee om een groendak te plaatsen dat de indruk wekt dat het de grond optilt.

De hoofdgedachte: een dak dat uit de aarde omhoog komt
Met dit centrale idee, namelijk om het groendak van de voorgevel zo te ontwerpen alsof het uit de aarde omhoog komt, zet Bivwak meer in op een landschappelijke dan op een architectonische en stedenbouwkundige integratie. En dat terwijl we ons toch midden in het dorp bevinden. Wat wel aansluit bij een traditionele woning is het zadeldak. In dit ontwerp is het echter asymmetrisch. Het is eerder een interpretatie is van een zadeldak in combinatie met een groendak. Dit laatste zorgt voor een naadloze integratie met de groene omgeving. Tegelijk is het een kwestie van spelen met de topografie van het steil aflopende land om zo snel mogelijk van het niveau van de weg naar het niveau van de tuin te geraken.

Een afdaling in de natuur
Op de begane grond vinden we enkel een technisch lokaal, een carport, een kleine bergruimte en de hal. Deze laatste is een mezzanine die in de woonkamer uitmondt en van waaruit een lift omlaag leidt naar alle woon- en slaapvertrekken. Het huis bestaat uit twee delen. Rechts (onder het groene dak) bevindt zich de woonruimte die twee verdiepingen beslaat en vijf meter hoog is. Links (onder de carport en de technische ruimte) zijn de slaapkamers, de badkamer en de wasruimte. Deze kamers hebben de klassieke plafondhoogte van 2,5 meter. Het feit dat de woonvertrekken zich onderaan bevinden, drie meter onder de weg en niet op straatniveau, is uiteraard een bewuste keuze. Het idee was om zo veel mogelijk van de natuur te genieten, die vanuit de woonkamers nog anderhalve meter lager ligt omdat de woning gedeeltelijk op palen is gebouwd. De bouwheer wilde een unieke woning met grote, hoge ruimtes met veel licht. De gevel van de woonkamer met zicht op de beek in het zuiden is volledig voorzien van glas. De tuin ziet eruit als een bloemrijke weide. Om de pracht van deze locatie en haar topografie ten volle te benutten en om een visuele verbinding te hebben met de kleurrijke tuin, is de woonkamer voorzien van vijf meter hoge ramen. Deze woning heeft meer glas dan muren. Enkel aan de voorzijde is een muur van ruw beton die de aarde tegenhoudt en de keukenruimte drie meter lager ontsluit.

Julien Déom, die bekend staat als een liefhebber van eenvoudige en ruwe materialen, koos in dit project voor beton voor de steunmuur en overal glad beton voor de vloeren. Houten bekleding bedekt bepaalde delen van het groene dak en versterkt door de kleuren het “aardse” gevoel van het dak. De draagstructuur is in metaal en is zo dun dat het lijkt alsof de raamkozijnen het dak dragen. Ook de volumes zijn in metaal uitgevoerd. Een ervan schuift tussen de slaapkamers en bevat de kleedkamer en de badkamer met de vrijdragende badkuip. Een andere zwarte metalen kubus herbergt de keuken en bijkeuken. Tenslotte maakt een laatste volume plaats voor een lift die als een toren in het midden van de ruimte staat. Hun zwarte kleur sluit aan bij het plafond van de carport en loopt door aan de binnenkant en zorgt voor een visuele continuïteit. In functie van de akoestiek in dit project, waar toch wel veel glas en staal aanwezig is, is het zwart geschilderde plafond microgeperforeerd.

Het metaal is ook terug te vinden in de reling aan de achterzijde van de carport. Deze bestaat uit staal met een strekmetaalbekleding. Een ideale combinatie tussen robuustheid en een lichte uitstraling, die bovendien mooi contrasteert met de houten bekleding. Verder zijn het de planten die de hoofdrol spelen. Op het groendak uiteraard, maar eigenlijk overal, aangezien dit architecturale hoogstandje de twee bewoners onderdompelt in de natuur van de vallei.

Als Julien Déom vertelt ons hoe onrechtvaardig hij het vindt om geconfronteerd te worden met zeer verschillende regels in de verschillende gemeenten, terwijl klanten vaak een gelijksoortig concept vragen. Als hij na verloop van tijd de bouwheer alsnog met liefde over zijn huis hoort praten, geeft dat uiteraard enorm veel voldoening.

Hij wijst ook nog op het feit dat hij vanaf de eerste ontmoeting met de opdrachtgevers één essentieel ding duidelijk maakt : Bivwak is geen eenvoudige dienstverlener. Het wil, volgens de gemaakte keuzes en de ontwikkelingen binnen de architectuur, werken aan het welzijn van de bewoners. Want, zegt hij, we zijn dan wel architecten die houden van mooie gebouwen, in de eerste plaats houden we van mensen. We willen daarom ruimtes creëren die hun leven op een mooi manier beïnvloeden. De stress en de spanningen die er ongetwijfeld zijn gedurende de looptijd van dit soort projecten doen er niet toe. Zolang het uiteindelijke resultaat maar sterker is dan de spanningen.

Het is deze kwaliteitsarchitectuur die voor hem erfgoed schept en duurzame architectuur vormt, d.w.z. architectuur die over twintig jaar met dezelfde energie zal worden bekeken en beleefd als nu. Dat is wat hij project na project probeert te doen: een meerwaarde geven aan de integratie van het gebouw in het erfgoed, het dorp, het landschap en tegelijkertijd een ruimte creëren die bevorderlijk is voor geluk en welzijn. In dit project is het overduidelijk: missie geslaagd!

Tekst: Chantal Ernst
Foto’s: Bivwak

BIVWAK architecture studio
rue de la Gare 60B ı 6890 Libin (Villance)
t. 061 50 20 65
info@bivwak.be ı www.bivwak.be