Cocoon Architecten

Cocoon Architecten

Internationale synergie geeft vorm aan architectenwoning

 

Wie aan Limburg denkt, maakt daarom niet onmiddellijk de link met Japan. Toch heeft de Belgische provincie heel wat parallellen met het land van de rijzende zon. Denk maar aan de gastvrijheid, de Haspengouwse bloesems, de vele dialecten… Vandaag bevinden we ons in Genk. Peter Geraerts, architect en tevens de bouwheer, en Akiko verwelkomen ons in hun warme Belgisch-Japanse hedendaagse ééngezinswoning. De symbiose van Japanse en Belgische invloeden is reeds van buitenaf voelbaar.

 

Kleine voetafdruk

“Belangrijk was dat we een makkelijk bereikbare locatie hadden. Dicht bij de stad, waar we tegelijk optimaal konden genieten van natuur. Vrijstaand wonen is niet altijd even ecologisch, maar dankzij de locatie en de manier van bouwen hebben we een duurzame manier van wonen kunnen ontwikkelen. Zonder enige compromis te moeten sluiten op gebied van leefbaarheid” zegt Peter Geraerts. “Tegenwoordig wordt er wel vaker de nadruk gelegd op kleiner wonen in de stad, al is dat niet altijd een even duurzame oplossing. En daarenboven is het niet voor iedereen de beste manier van wonen.” Dit brengt ons tot één van de Japanse basisprincipes in de architectuur: architectuur bepaalt de woon- en levenskwaliteit. In Japan tracht men steeds in harmonie met de natuur te leven. In je woning moet je je goed voelen. “We hebben bewust gekozen voor een CO2-neutrale manier van bouwen: houtskeletbouw gecombineerd met een houten façade. Enerzijds omwille van de natuurlijke uitstraling. Anderzijds voor het duurzame karakter en de isolatievoordelen. Het onzichtbare skelet kan je eenvoudig opvullen met extra isolatiemateriaal. Hier werd er gekozen voor cellulose (papiervlokken). De lichte structuur heeft geen massa. Dat maakt dat, op warme zomerdagen, de warmte ook makkelijker weg kan”, voegt Peter Geraerts eraan toe. Niet alleen de materialen, maar ook de manier waarop er energie opgewekt wordt is absoluut duurzaam. Deze BEN-woning heeft namelijk ook aandacht besteed aan de zonnepanelen. Ze werden optimaal geplaatst. Zodoende zijn ze nergens zichtbaar en genieten ze toch volop van het zonlicht. “Dit dan gecombineerd met een warmtepomp en balansventilatie maakt dat we hier zo goed als energieneutraal kunnen werken. Als we de auto niet moesten opladen zouden we geen stroom nodig hebben.” lacht Peter Geraerts.

 

Monolithisch geheel?

De minimalistische buitengevel, bekleed in padoek FSC, geeft de indruk van een monolithisch geheel. Maar niets is minder waar. Eens binnen merk je de openheid, dankzij de hoge plafonds en de subtiele niveauverschillen. “Buiten is het volume eerder gesloten, binnen is alles heel open en transparant. Vooral naar de binnentuin toe. Reden hiervan is de omgeving. We zitten hier met serviceflats waarvan de terrassen uitgeven op onze tuin. De gesloten buitengevel is een manier om onze privacy naar buiten toe te bewaren” zegt Peter Geraerts. De gesloten façade verraadt niets van de binnenste openheid. Grote glaspartijen en minimale niveauverschillen vervagen de grens binnen-buiten. Ruimtes vloeien over in elkaar. De binnentuin verbindt de verschillende ruimtes met elkaar en biedt interessante zichtlijnen doorheen de woning. Zo kan je vanuit het bureau onrechtstreeks doorkijken naar de achtertuin.

Op strategische plaatsen werden er een aantal openingen verwerkt. “Niet zozeer voor het licht, maar eerder als een soort kaders die uitzicht geven op buitenwereld. Zo kan je vanuit het bureau uitkijken op de straat en aan de zijde van het woongedeelte, ter hoogte van de eethoek, op de achtertuin. Hier werd een amelanchier (of krentenboompje) geplant weet Akiko te zeggen. “Vooral Akiko kent veel van fauna en flora. Tijdens de lente staat deze vol met witte bloesem en tijdens andere seizoenen komen hier vogeltjes. De zitkamer ziet op zijn beurt dan weer net uit boven het maaiveld. Dat zorgt eens te meer voor een rechtstreeks contact met de natuur, zonder dat er al te veel aan privacy moet opgegeven worden.” aldus Peter Geraerts.

“Een tweede moeilijkheid met deze open architectuur is dat er een dubbele functie geïntegreerd diende te worden in het programma: een privé woonst en een kantoor. Daarom dat we ook met verschillende niveaus hebben gewerkt.” voegt Peter Geraerts eraan toe. Het laagste niveau, dat waar je binnentreedt in de woning, is het kantoor. Met een kleine drempel wordt er een onderscheid gecreëerd tussen de privéruimtes. Rekening houdende met de Japanse tradities doen we hier ook onze schoenen uit. Eens we binnen zijn in het privé woongedeelte merken we verschillende niveaus in de vloeren en in het plafond. De zitkamer werd wat lager geplaatst, de Japanse kamer dan weer wat hoger. De dynamiek van het plafond trekt de aandacht naar de binnentuin. Ondanks de open ruimte zijn de verschillende ruimtes, door de subtiele niveauverschillen toch van elkaar afgebakend.

In de binnentuin heerst er een aangenaam microklimaat. “Er is hier deels direct zonlicht en deels schaduw, en je wordt er bovendien beschermd van de wind. We hebben hier ook druivenranken geplant. Die zullen in de zomer dan voor schaduw zorgen. De bodem is er bedekt met witte carrara-kiezel. Deze zorgen voor weerkaatsing, zo raakt het licht tot diep in de woning.” aldus Peter Geraerts.

 

Ode aan de Japanse cultuur

Zo goed als alles wat je binnen terugvindt is uit hout vervaardigd. Eenvoud en puurheid keert terug in de materiaalkeuze. “Dat heeft te maken met de Japanse architectuur. Daar hebben ze een zeer grote affiniteit voor hout. De huizen zijn er licht en luchtig. Hout is er een allesbepalend element. Op die manier kan Akiko zich ook weer wat thuis voelen.” legt Peter Geraerts verder uit. Houten ramen, houten deuren, houten binnenmuren geïsoleerd met houtvezelisolatie. Het parket is van Europese eik. Buiten de vloer in polybeton in het kantoor. “Vooral omwille van esthetische redenen. Het oogt professioneler, is voegloos en vormt een mooi contrast met het hout.”

“De invloeden komen een beetje van overal” voegt Peter Geraerts eraan toe. “We hebben iets gezocht waar we ons beiden goed in voelen.” Om de Japanse sfeer nog wat verder door te trekken en de Japanse tradities te behouden, werd er een Japanse kamer ingericht, een hedendaagse interpretatie van de washitsu – inclusief shoji schuifdeuren, een hori-gotatsu (verzonken deel om zich op te warmen) en tatamimatten. Japan wordt hier als het ware naar België gebracht. “Het is hier jammer genoeg wel veel kouder dan in Japan. Het Japans terras en de Japanse tuin moeten zich nog wat verder ontwikkelen.”

 

Vruchtbare samenwerking

Niet alleen de symbiose tussen Japanse en Belgische elementen zorgden voor een uitzonderlijk resultaat, ook de samenwerking met de stad Genk was erg vruchtbaar. “Het is een jonge stad die ervoor openstaat hedendaagse architectuur een plaats te geven. Daardoor is er ook een positieve dialoog mogelijk.” aldus Peter Geraerts. En die visie sluit ook helemaal aan bij Cocoon Architecten.

 

Tekst: Stéphanie Poppe
Foto’s: Liesbet Goetschalckx

 

Cocoon Architecten
Winterslagstraat 154 – 3600 Genk
t. 089 41 52 59
info@cocoonarchitecten.bewww.cocoonarchitecten.be